Πώς εκβιάζουν τα θύματά τους οι κυβερνοεγκληματίες – Νέες μέθοδοι μέσα στην πανδημία

Δεκάδες χιλιάδες ευρώ μέσω της απάτης σεξουαλικής εκβίασης, γνωστή διεθνώς ως «sextortion scam» μπορούν να αποσπάσουν οι εγκληματίες μέσω του κυβερνοχώρου. «Έχω κάποια άσχημα νέα για σένα». Με αυτόν τον τρόπο ξεκινούν συνήθως τα απατηλά μηνύματα που λαμβάνουν οι παραλήπτες στο ηλεκτρονικό τους ταχυδρομείο. Στις επόμενες παραγράφους, οι οποίες στόχο έχουν να τρομάξουν το ανυποψίαστο θύμα, οι κυβερνοαπατεώνες απαιτούν πληρωμή μέσω bitcoin.
Συνέντευξη στη Χριστίνα Μισιρλή
Με αφορμή την πρόσφατη ανακοίνωση της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος ότι πληθαίνουν οι καταγγελίες σεξουαλικής εκβίασης μέσω διαδικτύου, η Διευθύντρια Διεθνούς Ινστιτούτου Κυβερνοασφάλειας (CSIi) και Κλινική Εγκληματολόγος, Κέλλυ Ιωάννου μίλησε στο ThessToday.gr και απάντησε στα πιο συχνά ερωτήματα που αφορούν στους κινδύνους τους οποίους κρύβουν οι απάτες σεξουαλικής εκβίασης.
“Αυτά τα εκβιαστικά ηλεκτρονικά μηνύματα συνήθως ισχυρίζονται ότι έχουν άκρως προσωπικές πληροφορίες σχετικά με τον παραλήπτη και απειλούν να τον εκθέσουν. Επί της ουσίας, αυτού του είδους οι κυβερνοαπατεώνες παίζουν με τους φόβους και τις ανασφάλειες των θυμάτων χρησιμοποιώντας κλεμμένους κωδικούς πρόσβασης και άλλα κόλπα κοινωνικής μηχανικής για να πείσουν τους παραλήπτες ότι έχουν απόρρητο υλικό τους και ότι η φήμη τους κινδυνεύει”, εξηγεί η κ. Ιωάννου.
Οι παραλήπτες σε τέτοιες περιπτώσεις οφείλουν να επικοινωνήσουν με τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος για να διασταυρώσουν αν πρόκειται περί απάτης ή αν κάποιος κακόβουλος έχει όντως στα χέρια του εμπιστευτικές πληροφορίες σε βάρος του θύματος.
Όσο για τα θύματα δεν υπάρχει συγκεκριμένο προφίλ. Όπως αναφέρει η κ. Ιωάννου το τελευταίο διάστημα θύματα του sextortion scam έχουν βρεθεί και δεκάδες ανήλικοι μαθητές, οι οποίοι μπορεί να δεχθούν εκβιαστικά μηνύματα ακόμα και στους λογαριασμούς κοινωνικής δικτύωσης. “Τα μηνύματα προειδοποιούν δήθεν τους μαθητές ότι έχουν καταγραφεί γυμνοί μέσα στο ίδιο τους το σπίτι και ζητούν λύτρα προκειμένου να μη διαρρεύσει το υλικό σε γονείς, φίλους και συγγενείς”.
Δράστες «catfishing» και χάκερ
Οι δράστες «catfishing» εξαπατούν τα θύματά τους αποκτώντας μια ψεύτικη ταυτότητα στο διαδίκτυο. Χρησιμοποιώντας αυτή την ψευδή ταυτότητα, ο δράστης δημιουργεί διαδικτυακές σχέσεις με θύματα που μπορεί να ήταν λιγότερο πρόθυμα να επικοινωνήσουν αν γνώριζαν την πραγματική ταυτότητα του δράστη. Για παράδειγμα, ένας ενήλικας άνδρας- δράστης μπορεί να ποζάρει ως έφηβη για να πείσει ένα νεαρό αγόρι να του στείλει γυμνές φωτογραφίες.
Οι χάκερ, αντίθετα, εισβάλλουν στον προσωπικό υπολογιστή ή στο δίκτυο ενός θύματος. Ορισμένοι επιλέγουν να ελέγχουν την κάμερα του θύματος, ενεργοποιώντας τη λειτουργία εγγραφής με σκοπό να αποκτήσουν γυμνές φωτογραφίες από τις προσωπικές στιγμές του θύματος (π.χ. όταν το θύμα αλλάζει ανυποψίαστο ρούχα στο δωμάτιό του). Άλλοι αποκτούν μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση στον ιδιωτικό λογαριασμό του θύματος και τα προσωπικά του δεδομένα, ελπίζοντας να βρουν σεξουαλικό υλικό που ανήκει στο θύμα.
“Και στις δύο παραπάνω μεθόδους, το θύμα μπορεί να μη γνωρίζει ότι οι λογαριασμοί του έχουν παραβιαστεί έως ότου αρχίσουν οι απειλές”, υπογράμμισε η κ. Ιωάννου.
Σχεσιακή βία
“Η σχεσιακή βία εμφανίζεται ως μέθοδος εκβιασμού όταν οι δράστες απειλούν να διαδώσουν γυμνές φωτογραφίες ή βίντεο ενός θύματος που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια μιας ρομαντικής σχέσης με το θύμα. Η σχεσιακή βία διαφέρει από τις άλλες δύο μεθόδους, διότι σε αυτές τις περιπτώσεις, το θύμα γνωρίζει τον δράστη προτού ξεκινήσει η σεξουαλική διαδικτυακή εκβίαση. Εφόσον το ευαίσθητο υλικό διαρρεύσει ο ψυχολογικός αντίκτυπος για το θύμα είναι τεράστιος και το φαινόμενο αυτό ονομάζεται κοινώς «εκδικητική πορνογραφία» ή «διαδικτυακός βιασμός», εξήγησε η κ. Ιωάννου.
Ωστόσο, στη χώρα μας δεν φέρεται να καταγράφονται συχνά φαινόμενα “sextortion scams”, σε σχέση με το Βιετνάμ, τη Βραζιλία, την Αργεντινή, τη Δημοκρατία της Κορέας, την Ινδία, την Ιταλία, το Μεξικό, την Πολωνία, την Κολομβία και το Περού όπου καταγράφονται οι περισσότερες απάτες σεξουαλικής εκβίασης.
Αναφερόμενη στους κινδύνους που κρύβονται πίσω από αυτές τις απάτες είπε ότι “στην καλύτερη περίπτωση τα περισσότερα θύματα υποκύπτουν στις απειλές χωρίς πρώτα να έχουν αναφερθεί στις αρχές και στους εμπειρογνώμονες με αποτέλεσμα να χάνουν τεράστια χρηματικά ποσά, και στη χειρότερη περίπτωση υπάρχουν άνθρωποι που αποφασίζουν να βάλουν τέλος στη ζωή τους αδυνατώντας να διαχειριστούν τον εκβιασμό τον οποίο δέχονται“.
Καταλήγοντας η κ. Ιωάννου τόνισε ότι οι κυβερνοεγκληματίες εκμεταλλεύτηκαν το ξέσπασμα της πανδημίας, αποστέλλοντας παραπλανητικά και απατηλά ηλεκτρονικά μηνύματα για να «χτυπήσουν» τα θύματά τους και αυτό γιατί εκμεταλλεύτηκαν τις νέες καταστάσεις και τις συνθήκες προκειμένου να εμπλουτίσουν τις μεθόδους τους, καθώς οι κυβερνοεγκληματίες είναι ευκαιριακοί εγκληματίες.